E Virtud di Bondad
Dios a crea sernan humano cu 5 virtud Special, 5 capacidad Spiritual Precioso, cualnan ta e mesun cualidadnan cu nos Dios mes ta tin. Esaki ta e “Semehansa” cual ta ser referi na dje den Bukinan Sagrado. Asina pues e ser humano tin tur potencial y claridad pa e por comprende su asuntonan di bida, sea fácil y difícil. Cada dia dia den bida tin oportunidadnan pa hende manifesta un of mas di e 5 Virtudnan pa asina e por siña, mehora su mes y crece.
Mathew 5: 16 Jesus also said: "Therefore, your light should shine before men, that they may see your good works and glorify your Father who is in Heaven."
Maestro Jesus ta recomenda pa ser humano ilumina e otro ser humano cu su luz, ilumina e relacionnan entre hende cu hende. Cua Luz Maestro Hesus ta referi na dje? Obviamente no ta un luz material, sino e ta un luz di su Naturalesa Spiritual, esey ta e 5 Virtudnan di su Esencia.
Bondad
Cortesia (Moral, Etica y Respet)
Rectitud
Fe
Sabiduria
E “Otro hendenan” cu Maestro Jesus a referi na dje ta nos prohimo, cuminsando cu nos miembronan di famia, después nos bisiñanan, amistadnan, coleganan di trabao, hefe di trabao y tur otro persona conoci of no conoci. Durante di nos vida nos lo tin masha hopi relación cu hopi hende y Maestro Hesus ta conseha nos cua cualidad principal pa usa den e relacionnan aki.
E obranan “Works” cu Meastro Jesus ta referi no ta obranan material e kiermeen, sino mas bien bo bon actitud y esfuersonan cu un hende por manifesta no solamente pa bo mes interés sino tambe pa esnan mas cerca di bo, pa e otro prohimonan tambe. Bo amor prohimo, humildad creatividad, cooperacion y bon ehempel pa otronan por spierta nan di Lus di bo Virtud. Di e forma ey bo ehempel ta yuda otronan tambe desperta pa recupera nan propio Virtudnan, cualnan ta e regalonan precioso cu Dios crea nos Esencia cu ne.
Cu bo ehempel mas hende después por bira interesa y después recupera nan Virtudnan y asina yuda ilumina mundo henter cu Luz, transforma e energía negativo di mundo, asina logra e “Mundo di Harmonia.”
Pa nos por yega na e meta ey, nos mester cuminsa prome cu nos mes, pa conoce cada un di e Virtudnan aki y nan poder. E Virtudnan ta e berdad di nos Naturalesa Spiritual den Energia y Manifestacion. Unabes cu bo conoce cada un di e Virtudnan, e Lus di Berdad di bo Naturalesa ta cuminsa haya forsa y bira bibo den bo Curason. Ora cu bo manifesta esaki pa otronan of den situacionnan di scuridad ( difícil of calamidad) bo ta Ilumina e ambiente, bo mes y otronan (Nos prohi-monan).
5 mil aña atrás den e Periodo Berde, ya e Santonan na Oriente a identifica e Gran valor di e Cinco Virtudnan.
Den Tao ta ser haci referencia na un Bela cu ta simbolisa e forma hopi ideal pa e Virtud di Bondad.
Dicon? Pasobra ora cu un bela ta sende e ta sacrifica su mes iluminando otro, e claridad cu e ta brinda ta bin di su substancia. Ademas e tin e abilidad di sende otro belanan tambe.
Laga nos refleha pues riba e bela, Kiko e bela ta siña nos?
Un persona recto y cu amor den su curason pa otro prohimo, pa e por yuda un otro e ta duna di su mes, pa e cuida su prohimo, e ta brinda su virtud na otro.
Mescos cu e elemento “Palo” (Wood), e ta sacrifica su mes pa yuda otro y e no ta pidi nada bek. E ta duna fruta na hende y animal pa nan come y e ta usa su brasanan di mata pa parhanan por traha nan neishi y crea nan famia. E ta brinda sombra pa esnan cu mester di dje, y despues e mata su curpa por ser usa pa traha cas, muebles y un cantidad di otro necesidadnan creativo.
Pues Palo ta manifesta e Virtud di Bondad, e ta un muestra natural di un curason puro y incondicional y cu tin FE.
Maestro Hesus tambe a bisa: ”Stima bo prohimo manera bo mes”. Den e frase aki e ta referi na mas persona, un ta e prohimo y e otro ta nos mes. E virtud Bondad ta haya forsa y bida ora cu e ser humano duna Bondad na un otro ser humano y no ora cu e ta tene pa su mes, ya cu esey ta bira Egoismo.
Lautzu: “E Santo ta pone su mes ultimo, e pone otronan promer”.
Tabatin un biaha cu un alumno di e Santo Confucius (551 BCE) , Fan Tsy, a puntra: “Kiko ta Bondad?”
E Santo Confucius a responde: ” Stima bo Prohimo”.
E amor di cual e Santonan ta papia di dje no ta amor pasional, sino e Amor Puro y Universal. Stima bo prohimo cu Bondad.
Den San Mateo 5 , Versiculo 44 – 45 Hesus tambe ta bisa nos:”
“Ami ta bisa boso, stima boso enemigonan, bendiciona esnan cu ta maldiciona boso, hasi bon na esnan cu ta odia boso, y hasi oracion pa esnan cu ta maltrata boso y ta persigui boso, Pa boso por ta yiunan di boso Tata cu ta den Cielo; pasobra E ta hasi cu solo ta sali riba mal hende y riba bon hende, y ta laga awa yobe riba hende husto y riba hende inhusto”.
Cu e palabranan aki Hesus a splica hende den un forma mas cla ainda cu e obheto di Bondad, e no ta elegi ningún hende en especial, aunke cu enemigonan ta persigui nos, nos no ta diferencia e bon ni e malo. Nos mester stima otro cu nos curason puro, mescos cu e solo y e awacero ta yega na cualkier persona. Debi na e Amor Puro y Universal aki, nos ta sinti e hamber di otro como nos propio hamber y nos lo duna nan di come; nos ta wak un hende ta hogando, ta mescos cu ta nos mes ta hogando, y nos lo salb’e sin refleciona. Nos ta wak e alegria di otronan como nos alegria y nos ta felicita nan, nos ta bendicionanan y nos ta comparti nan alegria, nos ta wak e angustia di otro persona y nos lo yud’e y consol’e, paso nos sa e preciosidad di e berdad.
Asina tambe nos ta haya e deseo di comparti cu otronan pa un dia nan tambe por ricibi Tao, pa asina nan tambe por bira nan Bela, e Luz di Dios na mundo.
E Sabio Mencio (327 BCE), el a compara e Virtud Bondad cu un Curason di Compacion.
E Santo Hesus a yam’e un Curason Misericordioso.
Tur dos Santo kier pa ser humano tin compacion pa cu otro hende, esey ta aumenta e forsa di e Virtud di Bondad y di di nos Esencia.
Pesey yudando otronan, especialmente den dificultad, ta yuda fortalece nos propio Virtud di bondad; salbando otronan tambe kierman salba nos virtud di bondad; stima otro kiermen stima nos virtud di bondad, pesey Hesus tawata kier pa nos stima nos prohimo manera nos ta stima nos mes.
E idea ta pa nos Esencia compronde e berdad aki, por lo tanto, ora e oportunidad presenta esaki di un forma natural ta genera e forsa di bondad, e no mester pasa via nos mente, ni tampoco e mester wordo distingui pa nos consciencia, e tin e ordo pa bay directamente di nos Esencia pa nos curpa físico.
Ken cu e ta, sea ta un hende bon of un hende malo, e lo hasi e mesun cos, duna Bondad.
E Sabio Mencio den pasado a duna un ehempel di esaki; cu cualkier hende bon of malo , si e mira cu un mucha ta casi bay cay den un pos, e lo core mas lihe cu ta posibel pa salba e mucha aki, paso e ta teme cu e por cay den e pos y hoga.
Na e momento aki e hende no ta reflexiona, y ora cu e salba e mucha, su ego no ta actua tampoco.
E no a haci’e cu e intencion pa haya beneficio propio, e no tin amistad tampoco cu e mayornan di e mucha, ni e ta desea di haya fama of recompensa, e no ta pensa tampoco cu si e no salba e mucha hendenan ta bay zundr’e. E reaccion directo aki, cu no ta pasa via e consideracion di e celebro of concepto personal, sin ningun apego, ta bini di e forsa di e virtud di bondad di nos curason limpi (puro) pa e otro hende.
Mi ta bay conta bo un storia pa comproba e berdad aki. Tawata tin un ladron cu riba un anochi a drenta un cas pa horta. Ora cu keto keto el a drenta e cas, den e sala el a encontra un señora di edad avansa cu tawata yorando, ademas e señora tawata tin un sker den su man pa suicida (mata) su mes. Ora cu e ladron a mira e situacion, el a yega rapidamente cerca e señora y a kita e sker for di dje. E ladron a consola e anciana y el a bise: ”Conta mi loke ta pasa bo, ban pensa hunto riba un solucion, pakiko bo kier suicida bo mes?”. Pero e anciana debi na e morto reciente di su casa, y e maltrato di su yiu homber y nuera, ademas di su enfermedad pa hopi tempo caba sin por cura, el a sinti cu su bida ya no tin speransa y pesey el a insisti di suicida su mes.
Na e momento cu e dos hendenan aki tawata bringa pa e sker, e bisiñanan a lanta for di soño.E bisiñanan a drenta den e cas pa wak ta kiko tawata pasando cu e famia aki.
Ora cu e bisiñanan a haya sa kiko tawata e intencion di e anciana. Tur hende a consola y conseha e anciana. Na final e anciana a bandona e idea di suicida su mes y tur hende a gradici e ladron pa kita e sker for di dje , cu a impedi pa e comete suicidio.
Pero un di e bisiñanan di ripiente a puntra e ladron :”Kende abo ta y kiko bo ta hasi akinan?” Na e momento ey e ladron a descubri su consciencia y a confesa na nan :” E berdad ta cu mi a logra bula e murayanan cu e intencion di horta, pero nunca mi a pensa cu mi lo a encontra e anciana aki cu kier a comete suicidio”.
Pa salba e anciana, mi a acerc’e lihe pa kita e sker for di su man.
Como cu e ladron a salba bida di e wela, y tambe el a confesa su delito, e ora e bisiñanan no a hibe polis y nan a conseh’e pa nunca mas e sigui ta un ladron y nan a lag’e bay.
Pa medio di e storia aki, nos por compronde cu, maske e ta un ladron, e tambe tin un curason di bondad. Ademas su accion tawata uno natural, y no tawata bao di ningun consideracion of intencion. E ladron no a pensa cu si e salba e anciana, otro persona lo a descubri’e y hib’e preso.
E curason di salba, yuda hende bao di ningun aspecto y sin pensa pa su propio beneficio, yama e Virtud di Bondad.
Tur hende rond mundo tin e curason ey, pero e forsa cu ta revela e virtud aki ta depende di e grado di contaminacion di nos curason. E persona cu tin un curason gravemente contamina cu; interés propio, egoísmo, flohedad, terkedad, envidia, odio, orguyo etc, ora cu e wak un mucha cu ta casi cay den un pos, of un anciana cu ta bay comete suicidio, no ta bay salva nan, e tipo di persona aki no ta merece di ta ser yama un Hende.
Pesey , Santo Mencio di China a bisa :” Esun cu no tin compacion, no ta digno di ta un persona”. Tambe El a bisa: ”Bondad, ta e cas mas sigur di un hende”. Cas sigur kiermeen e cas cu den cual nos tin mas seguridad? Naturalmente, ta esun di Shelo, ey, nos tin Paz y Seguridad. Tur hende, ta gusta pa biba eynan, pero solamente e persona cu tin e virtud di bondad sendi por drenta y biba eiden, awor mes y no después di morto.
Awor cu nos tin vida fysico Dios a transmiti Tao na nos y ta invita nos pa biba cu su Lus di Virtudnan. Pesey mei mei di adversidad, cende bo bela, sende bo curason di Amor Puro y Universal, sende bo Virtud di Bondad pa bo tambe cuminsa biba den Cielo na Mundo cu e Curason di Cielo.
Buddha : “Tanten cu un hende no actua incondicional sin preferencia pa haci bon pa otronan, e lo no ta liber y logra paz.”